The Coin Hype - Augmented Reality

Looking for virtual coins in real places

The year 2017 has been amazing for cryptocurrencies. According to Etherscan, at the time of writing there were already 37035 coins created in the biggest currency creation platform, Ethereum.

In my book "The Greek Tragedy", I propose that one way out of the financial crisis is the usage of alternative currency. In theory, as I describe in the book, everyone who produces something can issue currency and accept payments in it. In my book I describe the fictious story of a baker, Captain George, who issues a coin that can be exchaged for his spinach pies. Back in 2014, when I wrote the book, technology had not evelved but now this fictious story can be implemented within a matter of days.

One recent addition to the cryptohype is Cryptohunt. Cryptohunt is an augmented reality game, just like Pokemon Go, that rewards users with coins if they find them in various real places. In order to catch the coins the gamer needs to physically go to a location and grab them with his mobile device. Just like Pokemon Go, this game will be supported by sponsors who will pay the gaming company for driving customers to their premises. However, unlike Pokemon Go, the profits will not entirely flow to the company but to the gamers themselves in exchange of its virtual currency CH token.

The game is expected to be a blast, since virtual currencies are exchangeable to real currencies in currency exchanges like Binance and HitBTC. This means that if the coin is listed on an exchange and depending on its exchange value, a gamer can earn a small or a big amount of money.

The future of cryptocurrencies is bright. The ease of use, the ease of exchange, their worldwide validity and the technology supporting them outsmarts traditional fiat currencies. The technology is yet immature, but don't wait for long! It is coming to a theatre near you soon!

Το μέλλον του ηλεκτρισμού

Ένα μήνα μετά τη δοκιμή ενός 100% ηλεκτρικού αυτοκινήτου είμαι πεπεισμένος ότι το μέλλον ανήκει στην ηλεκτροκίνηση. Ηλεκτρικά αυτοκίνητα, ποδήλατα, σκούτερ, πατίνια και διάφορα άλλα ηλεκτρικά gadgets ετοιμάζονται να κατακλύσουν τους δρόμους τα επόμενα χρόνια και να αλλάξουν τις συνήθειες μετακίνησής μας. Μαζί με αυτά, τα ηλεκτρικά λεωφορεία, τραμ και τρένα συμπληρώνουν την ηλεκτρική μετακίνηση στα μέσα μαζικής μεταφοράς.

Έχοντας δοκιμάσει για ένα μήνα το Nissan Leaf και έχοντας οδηγήσει τον ηγέτη των ηλεκτρικών αυτοκινήτων, Tesla Model S είμαι πεπεισμένος ότι μέχρι το 2025 δεν θα πωλούνται στην αγορά βενζινοκίνητα ή πετρελαιοκίνητα αυτοκίνητα.

Η εμπειρία μου με το Nissan Leaf ήταν απόλυτα θετική. Κάθε φόρτιση της μπαταρίας των 24KWh μου κόστιζε λιγότερο από 3 ευρώ σε ρεύμα και μου έδινε μια αυτονομία οδήγησης περίπου 100χλμ. Συνήθως χρειαζόταν να φορτίσω 2-3 φορές την εβδομάδα στις πρακτικές συνθήκες που το δοκίμασα. 

Η αυτονομία ήταν το μοναδικό σημείο που με ενόχλησε κατά την οδήγηση του Nissan Leaf. Οι περισσότεροι ψάχνουμε για βενζινάδικο όταν η αυτονομία του αυτοκινήτου μας πέσει κάτω από τα 100χλμ, όμως αυτή είναι η αυτονομία πλήρους φόρτισης του Leaf. Αν και προσπαθούσα να το φορτίζω κάθε βράδι στο πάρκιγκ του σπιτιού μου, μερικές φορές το αμέλησα και έτσι δύο φορές μέσα στη διάρκεια του μήνα της δοκιμασίας φλέρταρα επικίνδυνα με την περίπτωση να μείνω στην άκρη του δρόμου με ένα ξεφόρτιστο αυτοκίνητο.

Όμως παρά το σημαντικό αυτό αρνητικό σημείο, πιστεύω ότι τα θετικά σημεία υπερκαλύπτουν τα αρνητικά. Τα ηλεκτρικά οχήματα είναι πολύ πιο φιλικά στην οδήγηση. Η απόκριση στο γκάζι είναι άμεση και αποδίδουν από το πρώτο χιλιόμετρο το μέγιστο της ροπής τους. Έτσι το πάτημα του γκαζιού ενός ηλεκτροκίνητου αυτοκινήτου κυριολεκτικά κολλάει τον οδηγό στο κάθισμα. Η δοκιμαστική οδήγηση ενός Tesla Model S ήταν απλά μια αξέχαστη εμπειρία και την συνιστώ σε οποιονδήποτε μπορεί να κλείσει ένα ραντεβού σε μια αντιπροσωπεία Tesla.  
Επίσης τα ηλεκτρικά οχήματα είναι αθόρυβα και άοσμα. Σύντομα οι πόλεις θα διαπιστώσουν ότι η ηλεκτροκίνηση βελτιώνει σημαντικά την ποιότητα της ζωής των κατοίκων τους. Βρώμικες μεγαλουπόλεις μπορούν άμεσα να γίνουν καθαρές χωρίς καμία σημαντική αλλαγή στην υποδομή τους. Θορυβώδεις λεωφόροι μπορούν να ξαναπροσελκύσουν κατοίκους αφού ο θόρυβος ελαχιστοποιείται με τα ηλεκτροκίνητα αυτοκίνητα.

Δεν είναι τυχαίο ότι το προσεχές μοντέλο της Tesla Model 3 κατάφερε μέσα σε μια εβδομάδα από την ανακοίνωσή του να σπάσει το ρεκόρ πωλήσεων όλων των εποχών με 325.000 παραγγελίες. Αυτό σημαίνει ότι υπάρχει πολύς κόσμος που ενδιαφέρεται για την ηλεκτροκίνηση. Στην Ευρώπη, η Ολλανδία και η Νορβηγία συζητούν ήδη την απαγόρευση της πώλησης συμβατικών αυτοκινήτων από το 2025 και μετά. Αν κάτι τέτοιο αποδειχθεί βιώσιμο, τότε θα ακολουθήσουν και άλλες χώρες.

-        

Εκτός από ηλεκτροκίνητα αυτοκίνητα το μέλλον ανήκει και στα ηλεκτρικά ποδήλατα και scooter. Τα πρώτα κινούνται με ταχύτητα έως και 25 χλμ/ώρα που σημαίνει ότι μπορούν να διανύσουν την μέση απόσταση καθημερινής μετακίνησης των 10χλμ σε περίπου μισή ώρα. Ένα πολύ θετικό χαρακτηριστικό των ηλεκτρικών ποδηλάτων είναι ότι μετατρέπουν την ανηφόρα σε ευθεία, επομένως η χρήση ποδηλάτων σε πόλεις με ανηφοριές, όπως η Αθήνα, πλέον γίνεται πολύ εύκολη. Ταυτόχρονα μπορούν να χρησιμοποιηθούν και για εκγύμναση, αφού η ηλεκτρική υποστήριξη μπορεί να αυξομειωθεί από τον χρήστη ανά πάσα στιγμή.

Ίσως τα μόνα οχήματα που θα παραμείνουν στο πετρέλαιο το 2025 θα είναι τα φορτηγά και τροχόσπιτα, αφού η χρήση τους είναι για μεγάλες αποστάσεις όπου η αυτονομία είναι κρίσιμος παράγοντας. Σε ότι αφορά τα λεωφορεία έχει ήδη αρχίσει η πιλοτική εφαρμογή πλήρως ηλεκτροκίνητων λεωφορείων σε συγκεκριμένες γραμμές ορισμένων πόλεων της βόρειας Ευρώπης. Η δοκιμή έχει αποδείξει ότι μια γραμμή λεωφορείου είναι βιώσιμη ως ηλεκτρική αν το λεωφορείο φορτίζεται για τριάντα δευτερόλεπτα περίπου κάθε 10 λεπτά. Αυτό γίνεται σε συγκεκριμένες στάσεις όπου η φόρτιση γίνεται ασύρματα από το έδαφος κατά την διάρκεια της παραμονής του λεωφορείου στην στάση.

Η ηλεκτροκίνηση λοιπόν δεν είναι το μέλλον, είναι το παρόν. Το μέλλον ανήκει στα αυτοχειριζόμενα οχήματα, τα οποία θα παραλαμβάνουν τους οδηγούς τους και θα ψάχνουν μόνα τους για θέση στάθμευσης. Το μέλλον αυτό δεν είναι και τόσο μακριά. Ήδη στην Σιγκαπούρη άρχισε από φέτος να λειτουργεί το πρώτο αυτοκινούμενο ταξί. Η παραλαβή των επιβατών και η οδήγησή τους στο επιθυμητό σημείο θα καθορίζεται από εφαρμογές στο κινητό, μέσω των οποίων ο πελάτης θα μπορεί να παραγγείλει το ταξί καθώς και να του πει που θέλει να πάει.

Το μέλλον είναι κοντά. Είμαστε μπροστά σε μια ριζική αλλαγή όχι μόνο της μετακίνησης αλλά και της ζωής στην πόλη. Οι πόλεις γίνονται πιο φιλικές, πιο υγιεινές και η μετακίνηση πιο εύκολη, άνετη και γρήγορη. Το μόνο που έχουμε να κάνουμε είναι να περιμένουμε!

Η έννοια του διαδοχοταυτόχρονου (EL)

Η κότα γέννησε το αυτό ή το αυγό την κότα;

Τι συμβαίνει πρώτο και τι τελευταίο; Πόσο χρόνο χρειάζεται κάτι για να συμβεί; Τι είναι χρόνος; Ένας χρόνος ενός ανθρώπου είναι 7 χρόνια μιας γάτας, μισός χρόνος μιας χελώνας και μερικοί αιώνες ενός βακτηριδίου. Στον πνευματικό κόσμο, στην έλλειψη της ύλης ο χρόνος είναι μηδέν. Τα πάντα συμβαίνουν διαδοχικά αλλά όχι χρονικά.

Γιατί μας ενδιαφέρει αυτό; Πίσω του κρύβεται η υπομονή, ο νόμος της έλξης, η έννοια της προσευχής, η πραγματοποίηση των επιθυμιών και των φόβων. Η πραγματοποίηση διαδέχεται την επιθυμία αλλά μεταξύ της επιθυμίας και της πραγματοποίησης  μεσολαβεί ο χρόνος.

Ο χρόνος αυτός όμως στην πραγματικότητα δεν υπάρχει. Στην πραγματικότητα τα πάντα συμβαίνουν ταυτόχρονα, παρόλα αυτά διαδοχικά, για την ακρίβεια: Διαδοχοταυτόχρονα. Είναι σαν το χαμόγελο και την χαρά. Η χαρά φέρνει το χαμόγελο. Αλλά και το χαμόγελο με ένα μαγικό τρόπο φέρνει την χαρά. Το ένα διαδέχεται το άλλο, χωρίς να έχει σημασία ποιό συμβαίνει πρώτο. Μόλις γεννηθεί το ένα γεννιέται και το άλλο. Έτσι και τα δύο συμβαίνουν ταυτόχρονα, παρόλο που συμβαίνουν διαδοχικά. Πόσο θα κρατήσοτν; Εξαρτάται, αλλά το σίγουρο είναι ότι όταν σβήσουν θα σβήσουν ταυτόχρονα. Σαν το κύμα που έχει το ύψος και το βάθος που γεννιούνται και σβήνουν ταυτόχρονα.

Έτσι είναι και η επιθυμία. Όταν γεννιέται η επιθυμία την ίδια ώρα γεννιέται και η πραγματοποίησή της. Απλά επειδή στον υλικό κόσμο υπάρχει η έννοια του χρόνου η οποία μας επιτρέπει την υλική ζωή, η διαδοχή παρόλο που συμβαίνει ταυτόχρονα παίρνει χρόνο μέχρι να διαπιστωθεί. Είναι σαν το κύμα όπου πρώτα έρχεται η μια του φάση και μετά η αντίθετη, παρόλο που γνωρίζουμε όυι πίσω από το ύψος του κύματος κρύβεται το βάθος, μπορούμε μόνο να βραθούμε είται στο ύψος είτε στο βάθος παρόλο που και τα δύο υπάρχουν ταυτόχρονα. Αυτό συμβαίνει επειδή ο υλικός κόσμος κυβερνάται από τις διαστάσεις, κατι το οποίο δεν συμβαίνει στον πνευματικό κόσμο. Στον υλικό κόσμο μπορούμε να βρισκόμαστε μόνο σε ένα χώρο ή ένα χρόνο, ενώ στον πνευματικό κόσμο αυτός ο περιορισμός δεν υπάρχει. Στον υλικό κόσμο μπορούμε να βρισκόμαστε είτε στην επιθυμία είτε στην πραγματοποίηση παρόλο που η μια διαδέχεται την άλλη και παρόλο που και οι δύο γεννιώνται ταυτόχρονα. Η αρχή διατήρησης της ενέργειας δεν τους επιτρέπει να δημιουργηθούν μεμονωμένα.

Επομένως χρειάζεται υπομονή. Υπομονή και γνώση ότι η πραγματοποίηση ακολουθεί την επιθυμία και η επιθυμία ακολουθεί την πραγματοποίηση. Ποιό γεννιέται πρώτο; Δεν έχει σημασία γιατί και τα δύο γεννιώνται ταυτόχρονα. Ταυτόρονα γεννιέται η κότα, ταυτόχρονα και το αυγό. Ταυτόχρονα χαμογελάμε, ταυτόχρονα νιώθουμε χαρά. Το ένα διαδέχεται το άλλο, αλλά στον υλικό κόσμο μπορούμε να βρισκόμαστε ή στο ένα ή στο άλλο. Και η διαδοχή χρειάζεται χρόνο στον υλικό κόσμο και εμείς χρειαζόμαστε υπομονή.

Wie frisches deutsches Steuergeld in die (schmutzige) griechische Wirtschaft fließt

(geschrieben von einem Griechen)

Über 50 Milliarden Euro der griechischen Schulden werden in der Zukunft den deutschen Steuerzahler belasten, falls Griechenland Pleite geht. Statt Griechenland bei zukunftsfähigen Projekten zu unterstützen, verschwendet Deutschland immer noch sein Geld in unwirtschaftliche Projekte. Die Kreditanstalt für Wiederaufbau (KfW),  ein staatliches Kreditunternehmen, steht hinter der Finanzierung eines neuen schmutzigen 660MW Kohlkraftwerkes in Griechenland, das sogenannte Ptolemaida 5. Das Kraftwerk wird rund 1,3 Milliarden Euro kosten, davon werden 730 Millionen Euro direkt von der KfW bereitgestellt. Der Kredit hat eine sogenannte Hermesdeckung: Zahlt der ausländische Kreditnehmer nicht, springt der deutsche Staat ein.

DEI, das staatliche Unternehmen, das die Investition trägt, ist ein Unternehmen mit einem Standard & Poor’s CCC+Rating (nur bei günstiger Entwicklung sind keine Ausfälle zu erwarten). Das Unternehmen muss mit bis zu 2 Milliarden Euro Schuldenerlass rechnen: Entspricht den aktuellen Schulden der griechischen Privathaushalte, die für Ihren Stromkonsum nicht mehr aufkommen können. Doch das kann der deutsche Steuerzahler tun: Falls DEI Pleite geht (und mit CCC+ kann das gut der Fall sein), muss der deutsche Bundeshaushalt die 730 Millionen zusammen mit ihren Zinsen übernehmen.

Die Bauarbeiten haben schon angefangen. Nach dem Einsatz des Kraftwerkes muss Griechenland mit einer zusätzlichen Umweltbelastung von 4,6 Millionen Tonnen CO2 rechnen. Ohne das KfW Kredit wäre das Projekt nicht zustande gekommen. Durch das Projekt wird aber der CO2 Ausstoß von Griechenland kräftig wachsen und auch die Schulden des Landes sowie des deutschen Steuerzahlers. Stattdessen könnte Deutschland mit seinem Technologie Know-How einen wesentlich positiveren Einfluss auf die Energieversorgung in Griechenland nehmen. 

Eine Schande für Deutschland.

Mehr Informationen: 

https://daserste.ndr.de/panorama/archiv/2015/Deutschland-exportiert-Kohlekraftwerke,kohlekraftwerk126.html

Petition:

http://www.wwf.gr/ptolemaida5en/

Μια ιδέα για την Ελλάδα: Pfand

Ζώντας αρκετά χρόνια σε αρκετές χώρες έχω δει καποιες ιδέες που μου άρεσαν και θα μπορούσω να φανταστώ και για την Ελλάδα. Μια από αυτές είναι και το σύστημα επιστροφής μπουκαλιών, γνωστό στις Γερμανικές χώρες ως Pfand και στην Φινλανδία ως Pantti.

Το Pfand είναι ένα μικρό ποσό το οποίο χρεώνεται έξτρα στον καταναλωτή κατά την αγορά ενός συσκευασμένου ροφήματος. Αυτό μπορεί να είναι για παράδειγμα ένα κρασί, μια κόκα κόλα, ένα νερό, μια μπύρα και γενικά οποιοδήποτε ποτό βρίσκεται σε ανακυκλώσιμη συσκευασία. Ο καταναλωτής αφού χρησιμοποιήσει την συσκευασία, αντί να την πετάξει την επιστρέφει πίσω σε ένα τόπο πώλησης του ροφήματος και παίρνει πίσω το ποσό του Pfand το οποίο είχε πληρώσει κατά την αγορά του. Όλα τα σημεία πώλησης ροφημάτων (περίπτερα, σούπερ μάρκετ, μινι μάρκετ κλπ) υποχρεούνται να δέχονται τα άδεια μπουκάλια και κουτάκια και να επιστρέφουν στον καταναλωτή το Pfand. Τα σούπερ μάρκετ συνήθως έχουν ένα μηχάνημα το οποίο κάνει την διαδικασία αυτοματοποιημένα διαβάζοντας το bar code της συσκευασίας.

Το πρώτο προφανές πλεονέκτημα αυτού του συστήματος είναι οτι καταλήογυν λιγότερα αλουμινένια κουτάκια και πλαστικά μπουκάλια στους δρόμους και στα σκουπίδια. Τα υλικά απο τα οποία κατασκευάζονται αυτές οι συσκευασίες είναι ανακυκλώσιμα και ιδιαίτερα βλαβερά για το περιβάλλον αν καταλήξουν σε χωματερές (υγειονομική ταφή) ή απλά στο δρόμο και στις θάλασσες, αφού η διάσπασή τους είναι πάνω από 100 χρόνια και στις δύο περιπτώσεις.

Το δεύτερο πλεονέκτημα είναι ότι το σύστημα αυτό δημιουργεί μια σημαντική οικονομία για φτωχούς ανθρώπους που σε άλλες περιπτώσεις θα ζητιάνευαν. Μιας και πολύς κόσμος πετάει συσκευασίες στους κάδους των πόλεων (στάσεις λεωφορείων κλπ) ή απλά στον δρόμο, αυτοί που δεν έχουν οικονομική ευχέρεια μαζεύουν αυτές τις συσκευασίες από εκεί και τις δίνουν στα σούπερ μάρκετ για ανακύκλωση συλλέγοντας το ποσό του Pfand. Το ποσό αυτό αν και είναι σχετικά μικρό (από 0,10 Ευρώ ως 0,25) είναι πολλές φορές μεγαλύτερο του ποσού που μπορούν να συλλέξουν από ζητιανιά στο δρόμο. Έτσι υπάρχουν λιγότεροι ζητιάνοι και μεγαλύτερο ποσοστό ανακύκλωσης συσκευασιών.

Σε μια χώρα που οι χωματερές έχουν γεμίσει και οι περισσότερες πλέον λειτουργούν παράνομα, συστήματα σαν και αυτό έχουν μεγάλη σημασία για το περιβάλλον. Επίσης εφόσον στην Ελλάδα δεν υπάρχει ακόμα αυτόματη διαλογή σκουπιδιών και τα περισσότερα σκουπίδια δυστυχώς απλά είτε θάβονται είτε καίγονται (και τα δύο πολύ βλαβερά για το περιβάλλον) αυτό το σύστημα είναι ένας πολύ αποτελεσματικός και άμεσος τρόπος διατήρησης ενός καθαρού περιβάλλοντος.

Photography Tips: Selecting your first real camera

It is a whole different world owning a point and shoot camera and a single lens reflex (SLR) camera. Point and shoot cameras are lightweight, they fit in the pocket and they shoot pretty good pictures, especially when light conditions are good. SLR cameras are heavy, big, expensive, but they shoot a lot better and sharper pictures, especially in dim light conditions (evening, clouds, mist etc). They also have a lot more functions than a point and shoot camera. Some of them I would like to highlight later.

The selection of your first real digital SLR camera can be complicated, especially since you need to choose two parts, the body and the lense. Yes, SLR cameras, in contrast to point and shoot cameras, are usually sold without a lens. The lens has to be selected and bought separately and it is both the most important part of the the picture quality and the most expensive part of the camera.

Selecting a camera body is challenging, because this binds you to the lenses. You can't mount Nikon lenses on a Canon body and vice versa. Therefore many of the times the decision of the body depends on the decision of a lens that you like.  My first SLR camera was a Nikon, since Michael, my friend who introduced me to SLR photography, had a Nikon and I could lend lenses from him. It turned out that I didn't lend so many times lenses from him, but I still have Nikon cameras, since  all my Nikon lenses would be otherwise useless.

Generally for an SLR camera I would go either for Nikon or Canon. The debate Canon vs Nikon is an old debate where many pro photographers are fighting over technical details that a regular person would not understand. However I have seen brilliant pictures with both Nikon and Canon cameras, if the lens used was good.

Regardless of brand, the first choice you need to make is if you buy a full frame digital SLR camera or a crop sensor camera. The sensor is the most expensive part of the camera and it is the one that captures the image and replaces the traditional chemical film of the analog camera. The bigger the sensor the better, so if your wallet can afford it go for a full frame SLR camera.  This defines also the lens that you will buy, since there are full frame (expensive) lenses and crop frame (cheaper) lenses. If you choose to go for crop frame, then you need to know that a crop frame (cheaper) lens is not suitable for a full frame camera. Full frame lenses can fit everywhere.

A very good site that can help you choose is this one: http://www.dpreview.com/

My personal favorite cameras are (both full-frame):
Nikon D810: http://www.dpreview.com/articles/7947009894/high-end-full-frame-roundup/12
Canon EOS 5D Mark III: http://www.dpreview.com/articles/7947009894/high-end-full-frame-roundup/11

A good comparison of full frame DSLR cameras can be found here:
http://www.dpreview.com/articles/7947009894/high-end-full-frame-roundup?utm_campaign=internal-link&utm_source=mainmenu&utm_medium=text&ref=mainmenu

Going to the lens topic:

The main challenge for the lenses is that the zoom factor. The millimeter (mm) number that comes with every lens defines the focal length, meaning how much you can zoom with that lens.  A low mm number means a wide angle lens and a high mm number means a telephoto lens. This means that with a 300mm lens you can zoom to that clock in the church tower from far away , but with a 24mm lens you can shoot the entire church, even if you are very near to it. The eye's focal length is equivalent to 45mm of a full-frame SLR camera. Everything below that value is wider angle than your eye can see and above that value is zoomed compared to what you can see.

When choosing a lens you need to know how bright is the lens. This is measured in its aperture, which is the f-value that is in the lens specifications. The lower this value, the brighter and more expensive the lens. This means that you can shoot better pictures even in lower light conditions.

Also when choosing lenses avoid general purpose lenses that cover all focal lengths. My first lens was a 28mm-300mm f5.6 lens. I used it for my first 5 years of shooting and then I packed it away together with the pictures I shot with it (now I judge them as low quality). My second lens was a brilliant fixed 50mm lens with aperture of f1.8. The difference in the pictures is immense. The same 50mm lens in f1.4 costs three times more, just for this 0.4 difference in its aperture. However this small difference is noticeable in the pictures you shoot. Therefore a rule of thumb for the lens is to choose the lowest f-value you can afford!

Finally, here is a picture I shot with my Nikon D-700 DSLR camera and my 70-200mm f2.8 Nikon lens:

This is a picture that can only be shot with an SLR camera. Notice the focused drops on the leaf in the middle and the out of focus drops in the back. This dramatic effect requires a zoom lens (more than 70mm) and a low aperture (less than f4.5). Also the clarity of the image is to be attributed to the quality of the lens.

Hope I helped! If you have questions please comment this post and I will be happy to answer them.

Κρίση χρέους ή κρίση αξιοπιστίας; (EL)

Μπορεί να έχουμε το υψηλότερο ποσοστό χρέους/ΑΕΠ στην Ευροζώνη, δεν έχουμε όμως και το υψηλότερο ποσοστό χρέους/ΑΕΠ στον κόσμο. Με ποσοστό 230% η Ιαπωνία κατέχει το παγκόσμιο ρεκόρ.

Γιατί όμως η Ιαπωνία είναι επενδυτικός προορισμός με πιστοληπτική ικανότητα ΑΑ ενώ η Ελλάδα δεν μπορεί να ελκύσει επενδύσεις;

Για να απαντήσουμε αυτό το ερώτημα πρέπει να εξετάσουμε με τι κριτήρια γίνονται οι επενδύσεις. Έτσι όπως γνωρίζουμε ότι οι τουρίστες το καλοκαίρι πάνε ως επί τω πλείστον στις παραλίες, οι οικονομολόγοι γνωρίζουμε ότι επενδύσεις πάνε ως επί τω πλείστον στους ασφαλείς προορισμούς. Ο μεγαλύτερος τρόμος του επενδυτή είναι να χάσει το κεφάλαιό του, γιατί αυτό και μόνο αυτό θα του εγγυηθεί το μελλοντικό του εισόδημα. Έτσι προσπαθεί να μεγιστοποιήσει την απόδοσή του, διατηρώντας όμως το κεφάλαιό του εγγυημένο.

Αυτό το προφανές δεδομένο οδηγεί στην διαπίστωση ότι οι επενδύσεις ελκύονται μόνο από αξιόπιστες επενδυτικές προτάσεις, έτσι όπως οι παραθεριστές ελκύονται από καθαρές παραλίες. Όταν διαμαρτυρόμαστε λοιπόν ότι οι ευκαιρίες επένδυσης στην Ελλάδα όπως π.χ. τα αεροδρόμια, οι αυτοκινητόδρομοι ή το οικόπεδο του Ελληνικού, δεν αποτιμώνται στο ύψος που θα έπρεπε, θα πρέπει να εξετάσουμε αν αυτές οι επενδυτικές ευκαιρίες προσφέρουν αξιπιστία και όχι μόνο αν προσφέρουν κέρδος. Και τι σημαίνει αξιοπιστία; Σημαίνει ότι αυτό το οποίο υποσχόμαστε είναι άξιο πίστης. Στις επενδύσεις σημαίνει οτι η απόδοση η οποία προβλέπεται θα είναι και η απόδοση την οποία όντως θα έχει η επένδυση. Στο επίπεδο της αξιοπιστίας βρίσκεται και η βασική μας διαφορά με την Ιαπωνία.

Στην Ιαπωνία όταν ένα τρένο αναγράφει την ώρα άφιξης, αυτό πραγματικά φτάνει την ώρα που υπόσχεται οτι θα φτάσει. Πρόσφατα οι Ιαπωνικοί σιδηρόδρομοι ανακοίνωσαν ότι η μέση καθυστέρηση άφιξης των τρένων μακράς απόστασης Shinkansen τα τελευταία πενήντα χρόνια ήταν 54 δευτερόλεπτα. Επίσης στην Ιαπωνία εάν ένα τρένο καθυστερήσει πάνω από πέντε λεπτά οι επιβάτες δικαιούνται να λάβουν ένα πιστοποιητικό καθυστέρησης για να το χρησιμοποιήσουν στην εργασία τους αφού και αυτοί είναι υποχρεωμένοι να είναι στην ώρα τους σε επίπεδο δευτερολέπτου.

Στην Ελλάδα όταν τα ακούμε αυτά γελάμε, γιατί ακούγονται σαν ιστορίες από άλλο πλανήτη, τελείως μακρινές από εμάς. Στην χώρα μας καθυστερούν όχι μόνο τα τρένα και τα λεωφορεία αλλά τα ραντεβού, οι πληρωμές, οι αποφάσεις των δικαστηρίων, οι δημόσιοι φορείς και το ταχυδρομείο. Επειδή η καθυστέρηση στην Ελλάδα συνηθίζεται, δεν διαμαρτύρεται κανείς (ωχ αδερφέ, πως κάνεις έτσι για δέκα λεπτά που άργησα να έρθω, ή μια μέρα που καθυστέρησα να πληρώσω κλπ). Έτσι όπως η καθυστέρηση είναι αθέτηση της υπόσχεσής μας να εκτελέσουμε ένα έργο ακριβώς στην ώρα που το υποσχόμαστε, παρομοίως και οι λοιπές μας υποσχέσεις έχουν ισχύ μόνο στο περίπου. Έτσι οι υποσχέσεις μας δεν είναι άξιες πίστης. Η έλλειψη αξιοπιστίας είναι θέμα κουλτούρας.

Έχοντας παντρευτεί Γιαπωνέζα, ένιωσα στην αρχή πολύ ξένος με την κουλτούρα τους. Στην εταιρεία της όλοι οι υπάλληλοι ξεκινάνε την εργασία τους στι 9:30πμ και όλοι είναι στο γραφείο τουλάχιστον δεκαπέντε λεπτά νωρίτερα ώστε να μην υπάρχει η πιθανότητα να αργήσουν. Η γυναίκα μου είναι στο γραφείο είκοσι λεπτά νωρίτερα ενώ οι περισσότεροι συνάδελφοί της είναι εκεί μισή ώρα πιο πριν. Όταν συναντιέται με τις φίλες της πάει πάντα 15 λεπτά νωρίτερα για να μην υπάρχει περίπτωση να αργήσει στο ραντεβού της. Όταν στείλαμε τα προσκλητήρια γάμου με το ταχυδρομείο από την Ευρώπη, αυτά φτάσανε στην Ιαπωνία μέσα σε μια εβδομάδα, ενώ στην Ελλάδα μέσα σε τρεις εβδομάδες.

Είναι λοιπόν το πρόβλημά μας το υψηλό μας χρέος; Αν ήταν τότε η Ιαπωνία θα έπρεπε και εκείνη να έχει πρόβλημα. Κι όμως με αυτό το χρέος ρεκόρ η Ιαπωνία ανήκει στις 7 ισχυρότερες οικονομίες του κόσμου, το γνωστό G7 group.

Στο βιβλίο μου "The Greek Tragedy - The European financial crisis in simple words" γράφω ότι στην Ελλάδα καταναλώνουμε πολλά εισαγόμενα προϊόντα (αυτοκίνητα, φάρμακα κλπ) για τις ελιές που εξάγουμε. Και αυτό είναι αλήθεια. Το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών (πόσα χρήματα φεύγουν από την χώρα μείον πόσα χρήματα μπαίνουν) δεν έχει υπάρξει ποτέ πλεονασματικό από το 1974 που υπάρχουν στατιστικά στοιχεία μέχρι σήμερα. Το αντίθετο συμβαίνει με την Ιαπωνία όπου τις περισσότερες χρονιές το ισοζύγιο ήταν πλεονασματικό. Αυτό σημαίνει ότι ενώ η Ιαπωνία λαμβάνει χρήματα για κατανάλωση των αγαθών της και επενδύσεις στην χώρα της, η Ελλάδα ξοδεύει χρήματα για κατανάλωση αγαθών και επενδύσεις σε άλλες χώρες (μετοχές, ομόλογα, καταθέσεις κ.λπ.).

Αυτή είναι και η ειδοποιός διαφορά που κατά τη γνώμη μου ευθύνεται για την κρίση. Αντί να κοιτάμε πως θα περικόψουμε τα έξοδα του κράτους κλείνοντας την ΕΡΤ και πως θα αυξήσουμε τα έσοδα με αυξήσεις στον ΦΠΑ πρέπει να δούμε πως θα αυξήσουμε τις επενδύσεις στη χώρα μας ώστε το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών να γίνει πλεονασματικό και σαν χώρα να λαμβάνουμε χρήματα από το εξωτερικό αντί να ξοδεύουμε. Μόνο με τον ισοσκελισμό κρατικών εσόδων - εξόδων και χωρίς επενδύσεις δεν θα καταφέρουμε να αποπληρώσουμε το χρέος και να λύσουμε το πρόβλημά μας. Μόνο με νέες επενδύσεις θα αυξηθεί το ΑΕΠ και θα καταφέρουμε να βγούμε ξανά στις αγορές. Και μιας και οι επενδύσεις αγαπάνε την αξιοπιστία όπως ο παραθεριστής την καθαρή θάλασσα, πρέπει να δούμε πως εμείς θα γίνουμε πιο αξιόπιστοι ώστε και οι επενδυτές να μας αγαπήσουν.

Η αξιοπιστία ως έννοια είναι χαρακτηριστικό της ανθρώπινης συμπεριφοράς και ως τέτοιο είναι ένας συνδυασμός συνειδητής (αποφασίζω να είμαι αξιόπιστος) και ασυνείδητης συμπεριφοράς (συνηθίζω να είμαι αξιόπιστος χωρίς να το σκέφτομαι). Εάν αποφασίσουμε συνειδητά να είμαστε αξιόπιστοι και επαναλάβουμε αρκετά αυτή την συμπεριφορά τότε η αξιοπιστία θα περάσει στο υποσυνείδητό μας και θα είμαστε σε γενικές γραμμές αξιόπιστοι σε όλες τις πτυχές της ζωής μας χωρίς να το σκεφτόμαστε. Αυτό παρεπιπτόντως συμβαίνει και με την αναξιοπιστία σήμερα στην Ελλάδα, γι' αυτό λέμε και ότι η αναξιοπιστία είναι μέρος της κουλτούρας μας. Είναι δηλαδή περασμένη στο υποσεινήδητό μας γι' αυτό και την εχουμε συνηθίσει και δεν διαμαρτυρόμαστε.

Αν λοιπόν γίνουμε γενικώς αξιόπιστοι, δηλαδή εφαρμόζουμε επακριβώς αυτά που λέμε τόσο στον προσωπικό όσο και στον επαγγελματικό τομέα, τότε θα είμαστε και πιο ελκυστικοί σαν επενδυτικός προορισμός. Οι επιχειρήσεις μας θα έχουν μεγαλύτερη αξία, η γή μας θα αποτιμάται περισσότερο και ακολούθως οι δημόσιες επιχειρήσεις θα μπορούν να "πιάσουν" καλύτερη τιμή στην αγορά. Σίγουρα ένα μεγάλο μέρος της έλλειψης αξιοπιστίας μπορεί να αποδοθεί στο δημόσιο, όμως το να κατηγορούμε τους άλλους δεν είναι ποτέ αποδοτικό. Είναι καλό να αρχίζουμε πάντα από τον εαυτό μας και να δίνουμε το καλό παράδειγμα και έτσι σιγά σιγά θα αλλάξουν και οι άλλοι γύρω μας και κατά συνέπεια και το δημόσιο, αφού το δημόσιο δεν είναι τίποτα άλλο από την συγκέντρωση πολλών από εμάς.

Γινόμαστε πιο αξιόπιστοι αν συνειδητά αλλάξουμε την συμπεριφορά μας και σταματήσουμε να ανεχόμαστε την αναξιοπιστία των άλλων. Πρέπει να είμαστε σκληροί τόσο με τον εαυτό μας όσο και με τους άλλους. Μια τεχνική που αναπτύχθηκε για αυτό τον λόγο από τον Sakichi Toyota για την βελτίωση της αξιοπιστίας των αυτοκινήτων του ήταν η προσπάθεια εύρεσης της πραγματικής αιτίας της αναξιοπιστίας (στην περίπτωσή του για ένα αυτοκίνητο) ερευνώντας τον λόγο σε πέντε διαφορετικά αιτιολογικά επίπεδα. Έτσι έβρισκε την πραγματική αιτία και μπορούσε να την διορθώσει με τέτοιο τρόπο ώστε να μην ξανασυμβεί ποτέ. Ένα παράδειγμα από τα δικά μας δεδομένα θα ήταν το εξής:

- Δεν πλήρωσα τον προμηθευτή μου στην ώρα του. Γιατί;
- Επειδή δεν με πλήρωσε ο πελάτης μου στην ώρα του αυτό το μήνα. Γιατί;
- Επειδή αυτός ο πελάτης γενικά δεν πληρώνει στην ώρα του. Γιατί;
- Επειδή δεν τον διάλεξε προσεκτικά ο πωλητής της εταιρείας μου. Γιατί;
- Επειδή το bonus του πωλητή βασίζεται μόνο στο ύψος των συμβολαίων που φέρνει.

Επομένως για να μπορώ να πληρώσω τους προμηθευτές μου στην ώρα τους και να γίνω πιο αξιόπιστος θα μπορούσα να κοιτάξω τι μεταβολές μπορώ να κάνω στο σύστημα bonus των πωλητών.

Είναι στο χέρι μας λοιπόν να γίνουμε πιο αξιόπιστοι σαν Έλληνες, ο καθένας μεμονωμένα βέβαια και έπειτα κοινωνικά. Αν γίνουμε πιο αξιόπιστοι στην προσωπική μας ζωή θα είμαστε πιο αξιόπιστοι και στην επαγγελματική μας ζωή γιατί η αξιοπιστία θα μας γίνει συνήθεια. Και έτσι όπως όταν πάμε σε μια παραλία που έχει σκουπίδια φεύγουμε απο κει και πάμε στην επόμενη έτσι θα φεύγουμε και απο αναξιόπιστα άτομα και θα πάμε στα επόμενα.

Ας σκεφτούμε λοιπόν ξανά την κουλτούρα μας. Ας δούμε την κρίση με άλλο μάτι, γιατί η κρίση μας είναι πιο πολύ κρίση αξιοπιστίας παρά κρίση χρέους. Αν είχαμε επενδύσεις θα είχαμε ανάπτυξη, απασχόληση, πλεονασματικό ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών και πιστοληπτική ικανότητα. Αξιόπιστα κράτη έχουν επενδύσεις. Αξιόπιστες επιχειρήσεις βρίσκουν κεφάλαια. Αξιόπιστες ιδέες υλοποιούνται. Αξιόπιστες χώρες δεν υποφέρουν από το χρέος τους.